Türkiye’nin neredeyse tamamı deprem riski bulunan bölgelerden oluşuyor. Bu durumda deprem, Türkiye’de ciddiye alınması gereken bir gerçektir. Türkiye’nin deprem haritası incelendiğinde AFAD verilerine göre ülkemizde 1. ve 2. derece riskli deprem bölgesi içerisinde yer alan onlarca büyük şehir yer almaktadır. Son zamanlarda yaşanan depremler ve uzmanların önümüzdeki 10 yıllık zaman diliminde gerçekleşmesini beklediği İstanbul depremi, bu afete karşı bir an önce önlem almamız gerektiğinin önemini belirmektedir. Deprem öncesinde ve deprem anında yapılması gereken doğru davranışlar ve önlemler, özellikle deprem bölgesinde bulunan insanlar için hayati değer taşıyor. Peki depreme karşı ne gibi önlemler alınmalı ve deprem sırasında yapılması gerekenler ile ilgili nasıl bir yol izlenmeli?
Deprem öncesinde alınması gereken önlemler
Depremin verdiği hasarı en az seviyeye indirmek için günümüz şartlarında kullanılan önlemler, insan hayatı söz konusu olduğundan kritik önem taşıyor.
– Yerleşim alanınızın konumunun önemi oldukça fazla. Örneğin yumuşak toprak yapısına sahip ve kaygan zeminlerden uzakta bir yerleşim yeri edinmek, depreme karşı daha güvenli bir barınma sağlar.
– Yerleşim alanınızın konumu kadar binanızın sağlamlığı ve malzemesi de oldukça önemli. Yaşadığınız binanın İnşaat Yönetmeliği’ne uygun olarak yapıldığından emin olmalı, depreme karşı dayanıklılığını anlamak için testler uygulamalısınız.
– Ev eşyaları ve mobilyaları mümkün olduğunca doğru bir şekilde konumlandırmalısınız. Çünkü bir deprem anında devrilerek, ulaşımınızı zorlaştırır ve sağlığınızı riske atar. Evinizde bulunan dolap ve beyaz eşya gibi ürünleri mutlaka duvara ve birbirine sabitlemelisiniz.
– Deprem anında bulunabileceğiniz yerleşim alanlarındaki kişiler (Aile, personel, öğrenci) ile deprem anında yapılması gerekenleri paylaşmalı, görev dağılımı gerçekleştirmelisiniz.
– Deprem anında yerleşim alanınızda bulunan herkesin bildiği bir yere deprem çantası hazırlayarak yerleştirmelisiniz. Deprem çantası, size ve yakınlarınıza birkaç gün yetecek kadar bozulmayan yiyecek, ilk yardım malzemeleri, yedek piller, el feneri, birkaç günlük su, mevsime göre giysiler, çadır ve battaniye gibi temel ihtiyaçlardan oluşmalıdır.
Deprem sırasında yapılması gerekenler
Deprem sırasında yapılan küçük hareketler, bazen hayat kurtarıcı olabilir. Bu yüzden depreme maruz kalmadan önce bu uygulamaları iyice öğrenmek, hayatta kalma oranını ciddi derecede yüksek tutacaktır.
– Öncelikle sakin olmalı paniğe kapılmamalısınız. Depremin farkında olduğunuz anda hemen yakınınızda bulunanları da uyarmalısınız.
– Mümkün olduğunca kapı, pencere, balkon ve merdivenlerden uzak durmalısınız. Bu alanlar kolayca çökebilir ve size ciddi zararlar verebilir.
– Kendinize güvenli bir yer bulun ve başınızı koruyarak diz üstü bir şekilde çökün. Sarsıntı bitene kadar bulunduğunuz güvenli noktayı terk etmeyin.
– Beklemek üzere çökeceğiniz yer sağlam bir masa altı veya koltuk ve sağlam eşyaların hemen yanı olabilir. Bu sayede bir hayat üçgeni oluşturabilirsiniz.
– Sarsıntı geçtiğinde yerleşim yerinize en yakın toplanma alanına gitmelisiniz. Eğer binanız hasar aldıysa, geçici olarak barınma alanınızı değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
– Eğer dışarıda bulunuyorsanız veya dışarıya çıktıysanız kesinlikle hasarlı binaların yakınında olmamalısınız. Ayrıca elektrik direklerinden, köprülerden, ağaçlardan ve yıkılma tehlikesi olan nesnelerden uzak durun.